บทนำ
อาการปวดคอบ่า เป็นกลุ่มอาการที่พบบ่อยในทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะวัยรุ่น วัยทำงาน และวัยสูงอายุ ที่มีความเสี่ยงอันเนื่องมาจากลักษณะการใช้ชีวิตประจำวันและสภาพร่างกายที่เสื่อมลง ซึ่งถ้าปล่อยไว้โดยไม่รักษา อาการก็อาจจะเรื้อรัง และเพิ่มความรุนแรงจนกระทบต่อคุณภาพชีวิตและการทำงานได้
อาการ
อาการบริเวณคอ ซึ่งสามารถมีอาการปวดร้าวลงมาที่บ่า ไหล่ แขน มือ หรือสะบัก มีอาการชาตามแขนหรือนิ้วมือ เคลื่อนไหวคอได้ไม่เต็มช่วงการเคลื่อนไหว และรู้สึกตึงหรือเจ็บเมื่อเคลื่อนไหว นอกจากนี้ยังอาจมีอาการเกร็งของกล้ามเนื้อต้นคอ จุดกดเจ็บที่ท้ายทอยหรือต้นคอ และปวดศีรษะตื้อ ๆ ร่วมด้วย
สาเหตุ
- พฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การนั่งทำงานกับโต๊ะหรือเก้าอี้ที่ไม่เหมาะสม การทำงานในท่าก้มเงย และการบาดเจ็บจากอุบัติเหตุที่คอ
- การเสื่อมสภาพของกระดูกคอในผู้สูงอายุและภาวะจากโรคอื่น ๆ เช่น โรครูมาตอยด์หรือเก๊าท์ ก็สามารถทำให้เกิดอาการปวดคอ บ่า ไหล่ได้เช่นกัน
การรักษาทางกายภาพบำบัด
มีหลายวิธีที่สามารถช่วยบรรเทาอาการปวดคอได้:
1. การบำบัดด้วยความร้อนหรือเย็น (Hot-cold pack):
ประคบเย็นเพื่อลดบวมและปวดในช่วงแรก หลังบาดเจ็บ และประคบร้อนเพื่อคลายกล้ามเนื้อที่ตึง
2. การบำบัดด้วยการกระตุ้นไฟฟ้า (Electrical stimulation):
ลดอาการปวดและกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด
3. กาบำบัดด้วยคลื่นอัลตราซาวนด์ (Ultrasound therapy):
เพิ่มการไหลเวียนของเลือดและซ่อมแซมเนื้อเยื่อ
4. คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (PMS):
ลดอาการปวด คลายกล้ามเนื้อ และเพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อ
5. คลื่นกระแทก(Shockwave Therapy):
กระตุ้นการซ่อมแซมเซลล์และยับยั้งการอักเสบ
6. การบำบัดด้วยเลเซอร์ความเข้มข้นกำลังสูง (High power laser therapy):
เพิ่มการไหลเวียนของเลือดและช่วยซ่อมแซมเนื้อเยื่อ
7. การยืดกล้ามเนื้อและการออกกำลังกาย (Exercise):
ช่วยลดการตึงตัวและเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ
8. การใช้เทคนิคการนวด (Manual technique):
ช่วยลดความตึงเครียดและบรรเทาอาการปวด
คำถามที่พบบ่อย
ปวดคอควรประคบร้อนหรือประคบเย็น ?
- ปวดเฉียบพลัน (แดงบวม): แนะนำให้ประคบเย็นประมาณ 10-15 นาทีเพื่อลดการอักเสบของกล้ามเนื้อคอ
- ปวดเรื้อรัง: แนะนำให้ประคบร้อน 15-20 นาทีเพื่อเพิ่มการไหลเวียนของเลือด
มีวิธีป้องกันการเกิดอาการปวดคอ?
สามารถป้องกันอาการปวดคอและบ่าด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น
- ปรับความสูงของโต๊ะให้หน้าจอคอมพิวเตอร์อยู่ระดับสายตา
- ใช้เก้าอี้ที่รองรับหลังและคอ หรือปรับให้เหมาะกับสรีระ
- ลดการก้มหน้าเล่นโทรศัพท์นาน ๆ
- เปลี่ยนอิริยาบถบ่อย ๆ เมื่อทำงานหรือจ้องหน้าจอ
- ยืดกล้ามเนื้อบริเวณคอ บ่า ไหล่ และสะบักเป็นประจำ
- ออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อคอและยืดเหยียดกล้ามเนื้อ